قدس آنلاین- گروه استان ها- زهرا افضلیان: انرژی خورشیدی منحصربه‌فردترین منبع انرژی تجدید پذیر در جهان است و مدتی زمانیست که استفاده ازمنابع عظیم انرژی خورشید برای تولید انرژی الکتریسته، استفاده دینامیکی، ایجاد گرمایش محوطه‌ها و ساختمان‌ها، خشک کردن تولیدات کشاورزی و تغییرات شیمیایی و… شروع شده‌است.

استان یزد به دلیل منطقه جغرافیایی و آب وهوایی گرم وخشک در حوزه استفاده از انرژی خورشیدی می تواند سرمایه گذاری زیادی انجام دهد ولی متاسفانه این سرمایه گذاری اندک انجام شده است.

کارشناس انرژی های تجدیدپذیرشرکت توزیع برق استان درگفتگو با ما اظهارداشت: علاقمندان سرمایه گذاری جهت احداث نیروگاه خورشیدی در یزد بسیار زیاد و بیش ار ظرفیت استان هستند اما فرآیند احداث و بهره برداری از نیروگاه های خورشیدی زمان بر بوده و جهت اتصال نیروگاه ها به شبکه باید بیش از این صبور بود.

نسرین اعلم درمورد میزان آگاهی مردم در زمینه  انرژی خورشیدی گفت: معیاری برای تعیین میزان آگاهی مردم وجود ندارد اما روزانه بیش از ۲۰ مراجعه حضوری و یا تماس تلفنی جهت کسب اطلاعات انجام می شود.

وی افزود: درحال حاضر بیش از ۱۴۰ نیروگاه زیر ۱۰۰ کیلو وات با ظرفیت مجموع بیش از ۶۵۰ کیلو وات در حال فعالیت هستند و امید است تا پایان سال، ۴۰۰ نیروگاه کوچک با ظرفیتهای زیر ۱۰۰ کیلووات جمعا به ظرفیت ۲مگا وات و بیش از ۱۳ مگا وات نیروگاه بزرگ به شبکه متصل شود.

بی رغبتی دولت در سرمایه گذاری

اعلم با بیان اینکه  تمام سرمایه گذاران کنونی ایجاد نیروگاه، از بخش خصوصی هستند، تصریح کرد: دولت در این زمینه سرمایه گذاری انجام نمی دهد.

این مسئول گفت: دربخش نیروگاه های کوچک، شرکت های مجری اقدام به برگزاری دوره های آموزشی  و کارگاهی جهت آشنایی هر چه بیشتر مردم با این نوع انرژی نموده اند و از سوی دیگر با فراهم آوردن بستر تخصیص وام جهت احداث نیروگاه کوچک، متقاضیان را به سمت اجرای نیروگاه ترغیب نموده اند که میتوان در این میان به طرح شرکت پیشگامان در این مورد اشاره کرد.

وی افزود: در بخش نیروگاه های بزرگ نیز تا کنون بیش از ۱۰۰۰ مگا وات مجوز به بخش خصوصی تخصیص یافته است که امید می رود با تکمیل فرآیند سرمایه گذاری شاهد گسترش روز افزون این نوع انرژی در استان باشیم.

اعلم در مورد جایگاه این استان دراستفاده از انرژی خورشیدی گفت: میانگین روزهای آفتابی استان یزد ۳۳۰ روز آفتابی در سال است وبا توجه به تابش بسیارخوب استان یزد، این استان در کنار سایر استانهای مرکزی ایران مانند کرمان، فارس و اصفهان به  مکان ایده آلی برای احداث نیروگاه خورشیدی تبدیل شده اما تعیین جایگاه استان در زمینه توسعه انرژیهای تجدید پذیر خصوصا خورشیدی مستلزم گذر زمان خواهد بود.

استفاده بسیاری ازکاربرد‌های انرژی خورشیدی نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی نیست و حتی در مواردی بدون هزینه و به‌صرف تغییر رفتار و شیوه زندگی، میسر است؛ مثلا با کنار زدن پرده‌ها در ساعات روز، می‌توان از روشنایی طبیعی و سالم خورشید استفاده نمود یا اگر ۱۵ دقیقه در روز صورت و دستها در معرض تابش مستقیم خورشید باشند، ویتامین D موردنیاز بدن به‌صورت طبیعی تامین می‌شود.

نیازمند سیاست گذاری

کارشناس انرژی های پاک استان هم درگفتگو با خبرنگارما اظهارداشت: آنچه به‌عنوان سرمایه‌گذاری مطرح است، عمدتا به‌ یک نوع تکنولوژی تولید برق خورشیدی (فتوولتائیک) مربوط است خوشبختانه این تکنولوژی با سرعت زیادی درحال رشد و کاهش قیمت است.

امیر شریف یزدی افزود: شاید بهتر باشد منتظر کاهش قیمت کافی در این زمینه باشیم تا سرمایه‌گذاری‌ها هدر نرود، مثلا شاید ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری در یک نیروگاه فتوولتاییک شود و بعد از دو یا سه سال هزینه سرمایه‌گذاری مشابه به‌ ۵۰ میلیون دلار برسد، در این صورت احتمالا سرمایه‌گذار ضرر می‌کند، مگر اینکه در همان مدت برق خورشیدی خود را به‌ بهای خیلی گرانی بفروشد که‌ این موضوع هم با فلسفه توجه به‌ برق کم‌هزینه یا رایگان خورشیدی در تضاد است.

 وی تصریح کرد: سیاست‌گذاری وزارت نیرو در این زمینه، سرمایه‌گذاری مستقیم نیست و بیشتر مایل است سرمایه‌گذاران بخص خصوصی وارد عرصه شوند، البته برای ترغیب آنها قیمت‌های جذابی که‌ در مواردی دو تا سه برابر قیمت‌های جهانی است، پیشنهاد و مصوب هیئت دولت شده است.

شریف یزدی خاطرنشان ساخت: درهرحال مانند دیگر تکنولوژی‌های پیشرفته، هزینه سرمایه‌گذاری برق خورشیدی رو به‌ کاهش است و شاید سرمایه‌گذاری دیرتر در این زمینه پیشگیری از ضرر باشد؛ به‌ویژه برای ما که‌ هنوز اقدامات کم‌هزینه‌تر و اشتغال‌زاتری از سمت مصرف و برای بهبود بهره‌وری در دسترس داریم.

وی افزود: کشور‌های پیشرفته نیز ابتدا به‌ سراغ این کار‌های ساده رفته اند و بعد سراغ تکنولوژیهای پر‌هزینه آمده‌اند؛ یعنی موقعی که‌ دیگر چندان کار ارزانتری باقی نمانده و همزمان هم آن تکنولوژی کاهش قیمت یافته است.

صنایع آلوده

این کارشناس در پاسخ به پرسشی درباره اینکه یزد یک شهر صنعتی آلوده است چرا تاکنون از ظرفیت بسیارخوب این انرژی در استان استفاده نشده گفت: آلودگی یزد چندان به‌ نیروگاه‌های گازسوز مربوط نیست و عمدتا به‌ چند صنعت آلاینده خاص مربوط است که‌ به‌صورت نامتعارفی در یزد زیاد هستند، مثلا میانگین مصرف برق صنایع فولاد در کشور، حدود ده درصد کل برق مصرفی است، اما در استان یزد حدود چهل درصد برق مصرفی در صنایع فولاد مصرف می‌شود، به‌ بیان دیگر حدود چهار برابر میانگین کشور، در استان یزد فولاد مستقر شده  واز سویی این ظرفیت به‌تعبیر شما بسیارخوب، هنوز در شرایط اداری و رقابتی و سرمایه‌گذاری ما آنقدر ارزان نشده که‌ خودش و به‌صورت طبیعی جایگزین نیروگاه‌های گازسوز بشود.

شریف یزدی اظهار داشت: خوشبختانه مولد‌های فتوولتاییک با ظرفیت‌های خیلی کوچک و پشت‌بامی هم قابل استفاده هستند‌، کم‌هزینه‌ترین انواع برق خورشیدی هم در آینده (شاید نه چندان دور) به‌ این نوع مربوط می‌شود که‌ با کمترین تلفات و احیانا کمترین نیاز تبدیل به‌ برق  متناوب، قابل تحویل به‌ مصرف‌کنندگان عمدتا برق مستقیم، خواهدبود.

وی افزود: ازاین‌رو بهتر است به‌جای تعداد نیروگاه، درباره ظرفیت نصب شده یا ظرفیت قابل بهره‌برداری توجه کنیم برای سادگی مقایسه، ظرفیت نصب شده و ظرفیت قابل بهره‌برداری استان در آینده نزدیک، به‌ترتیب کمتر از ده و پنجاه مگاوات هستند، اما همین ظرفیت قابل ملاحظه و افزایش جهشی ظرفیت منصوبه، در مقابل حدود ۲۰۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاه‌های گازسوز استان، هنوز خیلی کم است و در افق کوتاه‌مدت درحد چنددرصد می‌شود.

شریف یزدی تصریح کرد: صرفه‌جویی از بُعدکاهش مصرف سوخت خیلی کم و کمتر از نیم درصد بوده با فرض امیدوارانه، اگر چنین صرفه‌جویی در آینده محقق شود، در مصارف مدنظر وزارت نفت و شرکت گاز دیده می‌شود.

موانع پیش رو

این کارشناس عنوان کرد: در مورد هوای آفتابی یزداگر هدف تولید آبگرم از تابش خورشید باشد، هرچه هوا آفتابی‌تر و گرمتر باشد، بهتر است؛ اما برای تولید برق فتوولتاییک بهتر است دو نکته کلیدی دیگر لحاظ شوند.

وی افزود: درست است که‌ یزد کمترین بارش و کمترین روز ابری را دارد، اما شدت گرمای هوا و غبارهوا و به‌ویژه غبار و گرد و خاکی که‌ روی صفحات می‌نشیند از عوامل کاهش تولید برق خورشیدی هستند به‌بیان دیگر منطقه‌ای مانند بخش‌هایی از شهرستان تفت که‌ هوای خنکتر و پاک‌ تری دارد و در عین حال تقریبا تابش به‌ اندازه شهر یزد دریافت می‌کند؛ اولویت دارد.

شریف یزدی اظهار داشت: استان یزد باتوجه به خوشنامی و رتبه خوب و نسبی امنیت سرمایه‌گذاری، جزو موفقترین استانها در اخذ موافقت‌نامه‌های احداث نیروگاه‌های خورشیدی  بوده و تمامی این موارد با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی انجام می‌شود.

کارشناس انرژی پاک گفت: ازنظر تولید برق فتوولتاییک، این جایگاه بین چند استان در حال جابجایی است، مثلا نیروگاهی ۷ مگاواتی در همدان و سپس نمونه‌ای در اصفهان افتتاح می‌شود و احتمال دارد سال آینده در دوره‌ای با افتتاح نیروگاه‌های نسبتا بزرگ در یزد؛ جایگاه ما ممتاز شود، اما ازآنجا که هزینه‌های خرید برق گران این نیروگاه‌ها از اعتبارات ملی پرداخت می‌شود، تفاوت ازنظر سود و زیان در این زمینه متوجه استانها نمی‌باشد شاید مهمترین موضوع فرهنگ‌سازی و باور به‌ آینده غالب انرژی‌های پاک باشد.

سرمایه گذاری در یزد

در همین حال مدیرکل اموراقتصادی و دارایی یزد در نشست کارگروه سرمایه گذاری  از صدورسه مجوز سرمایه گذاری خارجی به ارزش ۳۶ میلیون یورو در حوزه انرژی خورشیدی خبر داد.

علی نمازی گفته است: تا پایان سال در حوزه صادرات انرژی خورشیدی فعالیت گسترده تری خواهیم داشت وبا همکاری استانداری یزد همچنین شرکت برق منطقه‌ ای استان، تا پایان سال جاری افزایش ۱۰ موردی در حوزه صادرات انرژی خورشیدی در دستور کار داریم.